Jasmijn is 17 jaar als ze voor het eerst met jeugdhulp in aanraking komt. Eerst krijgen zij en haar ouders hulp thuis, maar als dat niet voldoende blijkt, wordt ze uit huis geplaatst. Op de 24-uurs-groep van Trias Jeugdhulp werd, achteraf gezien, al het zaadje geplant voor ervaringsdeskundigheid. “Ervaringsverhalen van begeleiders gaven mij het gevoel dat ik niet raar ben.”
Ze woont op zichzelf, volgt een studie en zat in de jongerenraad. En toen besloot Jasmijn ook nog om zich aan te melden voor het project ervaringsdeskundigheid bij Trias Jeugdhulp. Ze vervulde een belangrijke rol in het ontwikkelen van de visie en het plan van aanpak en nu in het verder realiseren van een infrastructuur. We spreken deze bezige bij over haar drijfveren om zich in te zetten voor meer ervaringsdeskundigen in de jeugdhulp.
“Op dit moment ga ik regelmatig met een van de projectleiders langs bij begeleiders, andere organisaties of groepen om te vertellen over ervaringsdeskundigheid. Tijdens dit soort bijeenkomsten en ook tijdens besprekingen met de projectgroep, delen we allerlei ervaringen met elkaar. Dat vind ik heel interessant.”
“Zeker. Zo vond ik het heel mooi om van ambulante begeleiders te horen hoe zij met situaties omgaan en met hun eigen werk. Ik heb zelf niet zo’n goede ervaring gehad met ambulante begeleiding. En nu kan ik beter begrijpen waar sommige keuzes vandaan komen. Ook heb ik met ouders besproken hoe het voor hen is als hun kind uit huis wordt geplaatst. Daar stond ik eerder niet bij stil, maar ik vond dat achteraf heel mooi. Je kunt dan ook beter begrip voor de anderen opbrengen. En dat is uiteindelijk ook nodig: de jeugdhulp verbeteren is iets waar ervaringsdeskundigen voor nodig zijn, en dat is waarvoor je de handen ineen moet slaan. Je doet het met elkaar.”
Door met ambulante begeleiders te spreken, snap ik nu beter waarom ze sommige dingen doen”
“De band tussen mijn ouders en mij was heel moeizaam. Ik had het heel fijn gevonden als ik met iemand kon praten die te maken heeft gehad met een vergelijkbare situatie. Nu moest ik er meer zelf achter komen hoe ik daarmee om kon gaan. Dat hoort soms ook bij het leven, maar het zorgde wel voor een extra stukje onrust, die je liever niet hebt als je uit huis wordt geplaatst.”
“Ja. Het ontwikkelen van zelfvertrouwen, het durven vertrouwen op jezelf en kiezen voor jezelf – daar zouden ervaringsdeskundigen een mooie rol in kunnen spelen. Bijvoorbeeld door workshops te geven, ervaringen te delen of meningen te vragen. Als iemand te maken heeft met verslavingen en die kan met iemand anders praten die daar veel ervaring mee heeft gehad, kan dat fijn zijn. Dat moet dan wel in het eigen tempo van de jongere, je moet het niet opleggen als iemand het niet zelf wilt. Ik heb soms wel een half jaar vastgezeten in dezelfde levensles en ineens was ik er klaar mee en ging ik iets veranderen.”
Jasmijn: “In de twee jaar dat ik op de groep woonde, vond ik het altijd fijn als een begeleider iets vertelde over zijn eigen leven. Zo volgde ik zelf EMDR en vond ik het geruststellend toen een jeugdzorgwerker vertelde dat zij ook EMDR had gehad. Dat gaf mij het gevoel dat ik niet raar ben. Het delen van ervaringen geeft een stukje herkenning én erkenning aan jongeren. Ik kreeg het gevoel dat we samenwerkten en dat er ook naar mij werd geluisterd. Al die verhalen en momenten zijn mij bijgebleven. Toen ik vanuit de jongerenraad werd gevraagd om aan te sluiten bij het project ervaringsdeskundigheid, twijfelde ik geen seconde. Ja!”
Je hebt allemaal een andere rol, maar als mens ben je gelijk aan elkaar
“Ik denk dat het belangrijk is om jongeren in hun eigen kracht te laten staan en ze te ondersteunen hoe ze dat doen. Toen ik op mijn zeventiende uit huis werd geplaatst, was het mij niet duidelijk dat het míjn leven is. En dat hoor ik ook van andere jongeren. Velen zijn afhankelijk gemaakt van bijvoorbeeld ouders, hebben het gevoel afgestoten te zijn of er niet bij te horen. Dat zorgt voor veel onzekerheid en het idee dat je alleen bent.”
“Ik zou met terugwerkende kracht tegen jongeren willen zeggen: maak iets van je leven en ook van de periode op een groep. Er zijn veel jongeren die het lastig vinden dat ze op een groep zijn geplaatst, en dat is ook zo, maar begeleiders hebben vaak het beste met je voor, zolang je ook aan jezelf wilt werken. Ik zeg ‘vaak’, want ik weet ook dat er jongeren zijn met heel slechte ervaringen in de jeugdzorg. Ik zag het echter echt als kans en die heb ik met beide handen aangegrepen. Ik had een hele ingewikkelde thuissituatie en natuurlijk heb je op een groep ook niet de perfecte thuissituatie, maar dat bood wel een stukje rust. En daar werkten mensen die het beste met mij voor hadden, wat bij je ouders niet altijd het geval is helaas.”
“Ja, en dat is een hele belangrijke bij het delen van ervaringen: gelijkwaardigheid en wederkerigheid. Ik vind het noodzakelijk dat er naar elkaar wordt geluisterd en dat jongeren bijvoorbeeld hun verhaal mogen vertellen en dat hun wensen worden gehoord. Op de groep waar ik zat, merkte ik dat ook: je hebt allemaal een andere rol, maar als mens ben je gelijk aan elkaar. Op die manier kun je ook een vertrouwensband opbouwen en durf je ervaringen te delen. Dat zit voor mijn gevoel echt in de genen van Trias Jeugdhulp en daarom past ervaringsdeskundigheid ook zo goed bij de jeugdhulp die de organisatie geeft.”
