12 april 2024

Ervaringen jongeren en ouders tonen succes Kleinschalig Verblijf

Locatie De Zwanenberg van Trias Jeugdhulp is een succesvol voorbeeld van Kleinschalig Verblijf. Dat blijkt uit onderzoek van orthopedagoog-generalist Eva den Ouden. Het onderzoek toont de werkzame en belemmerende factoren van Kleinschalig Verblijf. De resultaten kunnen worden gebruikt bij het opzetten van nieuwe Kleinschalige Verblijfsvormen.

Het onderzoek richtte zich op de vraag: welke werkzame en belemmerende factoren van Kleinschalig Verblijf zijn zichtbaar bij deze nieuwe zorgvorm op locatie De Zwanenberg? Voor het onderzoek zijn jongeren, ouders, teamleden, verwijzers en docenten bevraagd. De ervaringen van deze groepen stonden centraal. Dat is niet zomaar, want Trias Jeugdhulp ziet ervaringskennis als eerste bron van kennis. De ervaringen van deze groepen vormen het aanknopingspunt van goede hulpverlening. Zij hebben veel meegemaakt, zij weten dus veel.

Rust, nabijheid en dagprogramma zijn helpend

De groepsgrootte van maximaal vier personen, rust, nabijheid, langere behandelingstijd en ruimte voor ontwikkeling worden unaniem genoemd als werkzame factoren. Zowel jongeren, ouders, teamleden als verwijzers zijn het erover eens dat de relatie tussen jongeren en begeleiders, het hebben van een verblijfsplek dicht bij ouders en school, en/of een dagprogramma in de directe omgeving ook helpend zijn.

De gedeelde belemmerende factoren bij jongeren, ouders, team, verwijzers en docenten zijn het wisselend personeel en de communicatieproblemen. Bij het punt wisselend personeel wordt tevens door respondenten aangegeven dat een basisbezetting van 1 op 4 onvoldoende is. Door het team worden daarnaast financiële onzekerheid en de zoektocht naar de uitwerking van een gedeelde visie genoemd als belemmerende factoren.

Handvatten effectief inzetten Kleinschalig Verblijf

In 2021 openden de deuren van De Zwanenberg. Toentertijd was deze Kleinschalige Verblijfsvorm uniek. Nu is de opdracht aan iedereen die jeugdhulp biedt om meer kleinschaligheid te bieden. Het onderzoek van Eva den Ouden bevestigt dat jeugdigen voordeel hebben bij Kleinschalig Verblijf, mits het op de juiste manier wordt ingezet. 

Diverse zorgorganisaties zijn in het licht van de transformatie naar kleinschaligheid, bezig met het ontwikkelen van locaties die kleinschalig verblijf bieden. Het onderzoek biedt handvatten voor de jeugdhulpverlening over het effectief inzetten van Kleinschalig Verblijf.

Transformatie van jeugdhulp

Momenteel is sprake van een transformerende beweging binnen de JeugdhulpPlus en GGZ. In het kader van ambulantisering vindt afbouw van klinische plekken plaats. Daarbij ligt het accent op het centraal stellen van liefde- en aandachtsvolle zorg die zo dicht mogelijk bij de eigen leefomgeving van de jeugdige georganiseerd wordt. 

Bovendien heeft dit geleid tot een toenemende vraag naar kleinschalige woonvormen voor jeugdigen met meervoudige, complexe problemen, voor wie het niet mogelijk is om thuis te wonen en voorliggende vormen van hulp onvoldoende toereikend zijn gebleken. Hoewel er meer kleinschalige voorzieningen worden opgezet, zijn er nog niet genoeg plekken, laat het NJI weten.